In mei 2018 is de nieuwe NHG-standaard voor Allergische Rhinitis gepubliceerd. Naar aanleiding daarvan een aantal vragen aan de heer Martijn Sijbom, werkzaam bij het Nederlands Huisartsen Genootschap.
Allergische rinitis: een IgE-gemedieerde ontsteking van het neusslijmvlies door een overgevoeligheid voor allergenen, die gepaard kan gaan met veel klachten en een grote invloed kan hebben op de kwaliteit van leven. Dit komt door slaapproblemen, belemmering van dagelijkse activiteiten en/of sport, en school- of werkverzuim. De mate van invloed op de kwaliteit van leven is vergelijkbaar met astma. De duur wordt onderverdeeld in incidenteel, intermitterend (klachten zijn minder dan vier dagen per week of korter dan vier weken aanwezig) en persisterend. De ernst wordt onderverdeeld in mild of matig ernstig tot ernstig. Bij matig ernstig tot ernstige klachten is er invloed op het dagelijkse leven door slaapproblemen en belemmering van de dagelijkse activiteiten. Bron: NHG
Wat is uw functie?
Ik ben huisarts en werkzaam als wetenschappelijk medewerker bij het Nederlands Huisartsen genootschap (NHG). Het NHG is de wetenschappelijke vereniging van huisartsen, we maken wetenschappelijke onderbouwde producten om de huisarts en zijn team te ondersteunen, zoals een NHG-standaard. Daarnaast maakt het NHG thuisarts.nl, een website met patiënteninformatie. Mijn functie is het maken of herzien van NHG-standaarden
Wat is in het kort een “NHG-standaard” ?
Het is een richtlijn over een bepaald onderwerp, zoals bijvoorbeeld allergische rinitis. In richtlijn staan aanbevelingen om te komen tot de juiste zorg voor de specifieke aandoening. De aanbevelingen zijn gebaseerd op de meeste recente inzichten op basis vanen wetenschappelijk onderzoek.
Wat zijn voorbeelden van de ”belangrijkste” veel gebruikte standaarden?
Ondermeer de NHG-standaard Diabetes mellitus en schildklieraandoeningen worden veelvuldig online geraadpleegd.
Sinds wanneer bestaat er een standaard voor allergische rhinitis/hooikoorts?
De eerste versie is 1996 verschenen.
Hoe vaak is deze standaard in deze periode herzien?
De standaard is 2 keer herzien
Is zo’n standaard typisch nederlands, of bestaat er ook een europese of wereldwijde standaard voor allergische rhinitis? En zo ja, worden deze ondeling afgestemd?
Een richtlijn/standaard is niet typisch Nederlands, voor veel onderwerpen bestaan er ook Europese versie. De NHG-standaard Allergische rinitis heeft dankbaar gebruik gemaakt van de internationale ARIA richtlijn (Allergic Rhinits and its Impact on Astma). Er is zoveel mogelijk afgestemd en waar nodig aangepast aan de Nederlandse situatie inde huisartsenpraktijk.
In de vernieuwde standaard voor allergische rinitis zijn een aantal aanbevelingen verdwenen, en niet echt nieuwe behandelingen bijgekomen, kun je daaruit concluderen dat er vrij weinig ontwikkeling zit in dit vakgebied?
Voor de symptomatisch behandeling van allergische rinitis zijn er weinig ontwikkelingen. De behandeling bestaat al jaren uit een antihistaminicum en of corticosteroïd neusspray. Er zijn alleen ontwikkelingen op het gebied van immunotherapie, met tabletjes onder de tong. Op dit moment is het nog onvoldoende duidelijk of deze tabletjes goed genoeg werken om te kunnen aanbevelen. Er is meer onderzoek nodig.
Bij allergische rinitis zijn de duur en ernst van de klachten bepalend voor de aanpak. De dagelijkse pollendruk verloopt echter elk seizoen weer anders, van een zeer mild tot extreem zwaar seizoen. Op patiëntniveau kan dit zowel invloed hebben op de duur als de ernst van de klachten en daarmee op de optimale aanpak. Wordt dit variabele “seizoens-aspect” meegenomen in de standaard?
De huisarts weet dat de klachten per jaar verschillend zijn. De huisarts zal altijd weer opnieuw kijken naar de impact van de klachten en daarop een behandeling adviseren. In samenspraak met de patiënt wordt dan gekozen voor een behandeling.
Volgens de Nederlandse huisartsenregistraties melden zich gemiddeld 21 per 1000 mannen en 25 per 1000 vrouwen per jaar met een allergische of niet-allergische rinitis. Is bekend welk aandeel van deze groep de allergische rinitis (allergisch voor specifieke allergenen zoals pollen, huisstofmijt, schimmels en huisdieren) betreft? Of nog specifieker, alleen allergisch reageert op het pollen van bomen, grassen en kruiden?
Nee, dat wordt niet geregistreerd.
Zo’n 23-30% van de bevolking reageert positief op een huidpriktest waarmee de diagnose allergische rhinitis is te stellen. Veel patiënten proberen de klachten zelf te verminderen met vrij verkrijgbare geneesmiddelen, zonder advies van de huisarts. Is dit beeld vergelijkbaar met bijvoorbeeld oorontsteking, darmproblemen of eczeem, of ligt daar het “marktaandeel” van de huisarts duidelijk hoger en wordt er minder zelf gedokterd?
Dat durf ik niet te zeggen.
Uit recente Gronings onderzoek is gebleken dat hooikoorts, eczeem en astma dezelfde genetische achtergrond hebben, heeft dat nog invloed op de betreffende NHG-standaarden? Zie je bijvoorbeeld ook meer verbinding in behandelingsadvies?
Er is al langer bekend dat astma en allergische rinitis vaak tegelijk voorkomen. Deze standaard wijst er daarom ook nadrukkelijk op ook naar de klachten van astma te vragen. Op dit moment wordt de NHG-standaard astma herzien
Gebruiken zorgverzekeraars de standaard om te bepalen wat wel en niet wordt vergoed?
Het zorginstituut stelt de vergoedingen in het basispakket vast. De zorgverzekeraars maken hun eigen keuzes in het aanvullende pakket.
Wat is de relatie tussen de NHG en thuisarts.nl?
Thuisarts.nl is een product van het Nederlands Huisarts Genootschap. De inhoud van de website wordt bepaald aan de hand van de NHG-standaarden.
link naar samenvatting NHG standaard Allergische Rhinitis >>>>